Background: Stroke is a growing problem in an aging society. According to WHO data, it is the second most common cause of death. An increase in the number of strokes causes an increase in the number of patients struggling with its consequences. People who have suffered a stroke are dealing with various neurological defects. One of them is abnormal muscle tension.
Material and methods: Analysis of available literature, articles in the Google Scholar and PubMed database using keywords: stroke, muscle tension, spasticity.
Results: The problem of disturbed tension is common in people who have had a stroke. Spasticity, i.e. increased muscle tone in response to stretching, results from damage to the central nervous system. Direct and indirect methods are used to assess spasticity. In the fight against destroyed muscle tension, it is important to implement treatment as soon as possible. It is based on the use of various forms of therapy: pharmacotherapy and physiotherapy. Physiotherapy and kinesitherapy treatments as well as specialized rehabilitation methods, such as PNF. The rehabilitation process should be supplemented with appropriate pharmacological treatment. Equally important is the implementation of stroke prevention. These activities are associated with the promotion of a healthy lifestyle, for example, regular exercise and stress reduction.
Conclusion: Muscle tension disorder, including spasticity, is a problem affecting many patients who have had a stroke. A timely diagnosis is important to get the right therapy. Treatment should have a holistic dimension and combine different methods. The goal of therapy is to normalize muscle tone and thus improve the patient's quality of life.

stroke; muscle tension; spasticity

Piskorz J., Wójcik G., Iłżecka J. Wczesna rehabilitacja pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu. MONZ 2014, 20(4): 351-355

Brewer L., Horgan F., Hickey A., Williams D. Stroke rehabilitation: Recent advances and future therapies. Q J Med 2013;106(1):11-25

Toman N. G., Grande A. W., Walter L. C. (2019). Neural Repair in Stroke. Cell Transplantation; 1-4

Wójcik G., Piskorz J., Bulikowski W. Klinimetryczne metody oceny chorych po udarach mózgu w planowaniu rehabilitacji w populacji osób dorosłych. Hygeia Public Health 2015; 50 (1), s. 54–58

Whitehead S. & Baalbergen E. (2019). Post-stroke rehabilitation. South African Medical Journal. 109(2): 81-83

Pasek J., Opara J., Pasek T., Sieroń A. Ocena czynności życia codziennego w zależności od przebytego podtypu udaru niedokrwiennego mózgu i przeprowadzonej wczesnej rehabilitacji. Udar Mózgu. Problemy Interdyscyplinarne 2009;11(2):41-49

Thibaut A., Chatelle C., Ziegler E., Bruno M.-A., Laureys S., Gosseries O. (2013). Spasticity after stroke: Physiology, assessment and treatment. Brain Injury, 27(10), 1093–1105

Doan QV, Brashear A, Gillard PJ, Varon SF, Vandenburgh AM, Turkel CC, Elovic EP. Relationship between disability and health related quality of life and caregiver burden in patients with upper limb poststroke spasticity. Polymyalgia Rheumatica 2012;4:4–10

Antecki J., et al. Profilaktyka pierwotna i wtórna udaru niedokrwiennego mózgu w świetle obecnych zaleceń i rekomendacji, Forum Medycyny Rodzinnej. Vol. 12. No. 3. 2018

Kwolek A. Physiotherapy in neurology and neurosurgery, PZWL Medical Publishers 2012

Kroll M. E., et al. "Adiposity and ischemic and hemorrhagic stroke: Prospective study in women and meta-analysis." Neurology 87.14 (2016): 1473-1481

Johnston S., Claiborne, et al. "Clopidogrel and aspirin in acute ischemic stroke and high-risk TIA." New England Journal of Medicine 379.3 (2018): 215-225

Rejdak K., Słowik A., Pathogenesis of ischemic stroke - the possibility of neuroprotection and stimulation of brain plasticity; Polish Neurological Review 2018, Volume 14

Kwolek A. (red.), Rehabilitacja w udarze mózgu. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2011

Starost M., J. Redlicka, M. Brzeziański, M. Niwald, E.Mille - Stroke - risk of disability and the possibility of improving motor and cognitive functions ; Pol Merkur Lekarski 2016

Sabiniewicz M., Niwald M., Machnia M., Włodarczyk L., Miller E. Selected cognitive dysfunctions after brain stroke – clinical characteristics and diagnosis Aktualn Neurol 2015, 15 (1), p. 35–40

Sidaway M., Czernicka E, Sosnowski A., Neuroplastyczność i związane z nią procesy naprawcze w przebiegu usprawniania po udarze mózgu z uwzględnieniem Terapii Ruchem Wymuszonym Koniecznością. Postępy Rehabilitacji 2013; (2): 37‒43

Olszewski J. Physiotherapy in selected areas of medicine; Wydawnictwo Lekarskie PWZL, Warsaw 2011

Mazur R., Świerkocka-Miastkowska M. “Udar mózgu- pierwsze objawy “ - Choroby Serca i Naczyń 2005, tom 2, nr 2, 84–87

Tedesco Triccas L., Kennedy N., Smith T., Pomeroy V. Predictors of upper limb spasticity after stroke? A systematic review and meta-analysis. Physiotherapy 2019, 105(2): 163–173

Hoffman J., Ozdarska K., Hoffman A., Sochanek M. Rehabilitacja kończyny górnej po udarze mózgu - Choroby XXI wieku - wyzwania w pracy fizjoterapeuty - pod redakcją M. Podgórnej - wydawnictwo WSZ, Gdańsk 2017

Wang, M., Liu, S., Peng, Z., Zhu, Y., Feng, X., Gu, Y., … Li, J. (2019). Effect of Tui Na on upper limb spasticity after stroke: a randomized clinical trial. Annals of clinical and translational neurology, 6(4), 778–787

Franek A., Błaszczak E., Taradaj J. Goniometryczny test wahadła w spastyczności, Postępy Psychiatrii i Neurologii 2004; suplement 2 (18): 17-21

Cieślar-Korfel A., Improvement after a stroke, Guidebook for therapists and primary care workers, translation, III edition, Kraków 2007, p. 14, 25

Desrosiers J., F. Malouin, D. Bourbonnais and co-author. Arm and leg impairments and disabilities after stroke rehabilitation: relation to handicap. Clinical Rehabilitation 2003;17:666-673

Laider P. Rehabilitation after a stroke, Medical Publishing House 2004, p. 20-22

Członkowski A., Członkowska A. Treatment in neurology, Kompendium Wydawnictwo Lekarskie PZWL, wyd. II 2004, p. 58

Olchowik B., Sobaniec W., Sołowiej E., Sobaniec P. Clinical aspects of combating spasticity, Vol l. 18/2009, No 36, pp. 52-53

Prusiński A. Stroke of the brain State Department of Medical Publishing Warsaw 1978, p. 208-218

Kaniewski O., Suszyński K., Górka D., Kania D., Szelfer J., Dudek J., Doroniewicz I., Opala G., Kwiek SJ. (2014). Wpływ terapii PNF na proces poprawy motorycznej u pacjentów po niedokrwiennym udarze mózgu zlokalizowanym w lewej półkuli w okresie ostrym rehabilitacji. Ann Acad Med Siles, 68(5):294-301

Guzik A. (2010). New directions in physiotherapy for patients after stroke. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego. 8. 401-409

Opara J., Aktualne metody usprawniania ruchowego chorych po udarze mózgu. Udar Mózgu. Problemy Interdyscyplinarne 2002; 4(1):33-37

Galasińska K., Buchalski P., Gajewska E., Zastosowanie koncepcji PNF w rehabilitacji pacjentów po udarze mózgu. Nowiny Lekarskie, 2011; 80(2):126-133

Pasternak K., Gasztych J., Gworys K, Białkowska I, Gworys P, Kujawa J: Ocena skuteczności metody PNF (Proprioceptywne Nerwowo-Mięśniowe Torowanie) w rehabilitacji pacjentów po udarze niedokrwiennym mózgu – doniesienia wstępne. Kwart Ortop, 2012, 1:83-90

Kałużny K., Kałużna A., Kochański B., Cichosz M., Płoszaj O., Pawiłan M., Zukow W., Hagner W. The influence of neurological rehabilitation on the functioning of patients after ischemic stroke – a retrospective analysis. Journal of Education, Health and Sport. 2016; 6(12):38-52

Wolny T., Saulicz E., Gnat R.: Ocena efektywności metody PNF w usprawnianiu czynności życia codziennego u pacjentów w okresie późnym po udarze mózgu. Fizjoter. Pol. 2009; 9, 1: 51–60

Yonghun K., Eunjung K., Wontae G. (2011). The Effects of Trunk Stability Exercise Using PNF on the Functional Reach Test and Muscle Activities of Stroke Patients. Journal of Physical Therapy Science. 23. 699-702

Gunning E., Uszynski M. K. (2018). The Effectiveness of the Proprioceptive Neuromuscular Facilitation Method on Gait Parameters in Patients with Stroke: A Systematic Review. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation. Volume 100, Issue 5: 980-986

Park S. J. (2017). The immediate effects of proprioceptive neuromuscular facilitation with taping on gait parameters in patients with chronic stroke. Journal of Physical Therapy Science, 29(11), 2018–2021

Junior V., Santos M. S., Ribeiro N., Maldonado I. L. (2019). Combining Proprioceptive Neuromuscular Facilitation and Virtual Reality for Improving Sensorimotor Function in Stroke Survivors: A Randomized Clinical Trial. Journal of central nervous system disease, 11, 1179573519863826

Światowa Organizacja Zdrowia, Usprawnianie po udarze mózgu. Poradnik dla terapeutów i pracowników podstawowej opieki zdrowotnej. Elipsa-Jaim s. c., Kraków 2009

Blaszkowska A., Mazurka J., Rymaszewska J., Rehabilitation by the beauty – actual guidelines, Doctor's News; 2013, 82, 1,

Member A., Leśniak M., Pharmacotherapy in rehabilitation of patients after a stroke, "Neuropsychiatry and Neuropsychology"; 2010, 5, 3-4: 130-140

Jaracz K., Kozubski W., Quality of life after a stroke. Part II – clinical, functional and socio-demographic conditions, Stroke of the Brain; 2001, Volume 3, No 2, 63-70

Iłzecka J., Kozak-Putowska D., Piskorz J., Wójcik G., Early rehabilitation of patients after ischemic stroke, General Medicine and Health Sciences; 2014, Vol. 20, No. 4, 351-355

Ryglewicz, D. (2005). Udar mózgu – profilaktyka. Aktualności Neurologiczne, 5(3), 189-193.

Strepikowska, A., & Buciński, A. (2009). Udar mózgu – czynniki ryzyka i profilaktyka. Farmacja Polska, 65(1), 46-50.

Guzik A., Nowe kierunki w fizjoterapii osób po udarze mózgu. Przegląd Medyczny Uniwersytetu Rzeszowskiego i Narodowego Instytutu Leków w Warszawie 2010; 4: 401‒409

Mukamal, K. J., Chung, H., Jenny, N. S., Kuller, L. H., Longstreth Jr, W. T., Mittleman, M. A. & Siscovick, D. S. (2005). Alcohol use and risk of ischemic stroke among older adults: the cardiovascular health study. Stroke, 36(9), 1830-1834.

Goldstein, L. B. (2006). Is there a causal relationship between the amount of alcohol consumption and stroke risk?. Stroke-a Journal of Cerebral Circulation, 37(1), 1-2.

Członkowska A., Niewada M.: Udar mózgu. Interna Szczeklika 2018/2019, Medycyna Praktyczna, Kraków, 2018, 366-367

Barzyk M., Rożniecki J.J.: „Nieme zawały ośrodkowego układu nerwowego” i ich możliwe implikacje kliniczne. Neurologia Praktyczna 2014; 1: 5-10.

Van Dokkum L.E.H., Ward T., Laffont I.: Brain computer interfaces for neurorehabilitation – its current status as a rehabilitation strategy post-stroke. Annals of Physical and Rehabilitation Medicine, 2015-02-01, Volume 58, Issue 1, 3-8, 2015

Rang H.P., Dale M.M., Ritter J.M., Flower R.J., Henderson G.: Rang i Dale Farmakologia, Wydanie 2, Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 2014, 495-497.

Lee C.D., Folsom A.R., Blair S.N.: Physical activity and stroke risk: a meta-analysis. Stroke. 2003 Oct, 34 (10), 2475-81.