Pilewska–Kozak Anna B., Łepecka–Klusek Celina, Stadnicka Grażyna, Dobrowolska Beata, Pawłowska–Muc Agnieszka K., Kozak Łukasz A., Ulan Agnieszka, Wagner Emilia. Aktywność fizyczna dziewcząt w okresie dojrzewania = Physical activity in girls at puberty. Journal of Education, Health and Sport. 2015;5(9):305-316. ISSN 2391-8306. DOI10.5281/zenodo.30805

http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.30805

http://ojs.ukw.edu.pl/index.php/johs/article/view/2015%3B5%289%29%3A305-316

https://pbn.nauka.gov.pl/works/623257

Formerly Journal of Health Sciences. ISSN 1429-9623 / 2300-665X. Archives 2011–2014http://journal.rsw.edu.pl/index.php/JHS/issue/archive

Deklaracja.

Specyfika i zawartość merytoryczna czasopisma nie ulega zmianie.

Zgodnie z informacją MNiSW z dnia 2 czerwca 2014 r., że w roku 2014 nie będzie przeprowadzana ocena czasopism naukowych; czasopismo o zmienionym tytule otrzymuje tyle samo punktów co na wykazie czasopism naukowych z dnia 31 grudnia 2014 r.

The journal has had 5 points in Ministry of Science and Higher Education of Poland parametric evaluation. Part B item 1089. (31.12.2014).

© The Author (s) 2015;

This article is published with open access at Licensee Open Journal Systems of Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz, Poland and Radom University in Radom, Poland

Open Access. This article is distributed under the terms of the Creative Commons Attribution Noncommercial License which permits any noncommercial use, distribution, and reproduction in any medium,

provided the original author(s) and source are credited. This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License

(http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

This is an open access article licensed under the terms of the Creative Commons Attribution Non Commercial License (http://creativecommons.org/licenses/by-nc/3.0/) which permits unrestricted, non commercial

use, distribution and reproduction in any medium, provided the work is properly cited.

The authors declare that there is no conflict of interests regarding the publication of this paper.

Received: 25.08.2015. Revised 05.09.2015. Accepted: 08.09.2015.

Aktywność fizyczna dziewcząt w okresie dojrzewania

Physical activity in girls at puberty

Anna B. Pilewska–Kozak¹, Celina Łepecka–Klusek¹, Grażyna Stadnicka², Beata Dobrowolska³, Agnieszka K. Pawłowska–Muc⁴, Łukasz A. Kozak⁵, Agnieszka Ulan⁶, Emilia Wagner⁶

¹Katedra i Klinika Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

²Samodzielna Pracownia Umiejętności Położniczych Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

³Katedra Rozwoju Pielęgniarstwa Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

⁴Ośrodek Kształcenia Podyplomowego Pielęgniarek i Położnych Radomski Szpital Specjalistyczny im. dr Tytusa Chałubińskiego w Radomiu

⁵Oddział Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej z Chirurgią Kręgosłupa, Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Puławach

⁶Studentka III roku kierunku położnictwo, Studenckie Koło Naukowe przy Katedrze i Klinice Ginekologii i Endokrynologii Ginekologicznej, Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Streszczenie

Wstęp

         Sprawność fizyczna ukształtowana w wieku młodzieńczym ma swoje odzwierciedlenie w życiu dorosłym. Wpływa na ogólny dobrostan, na elastyczne przystosowywanie się do ról w życiu zawodowym, na równowagę emocjonalną i większą odporność na stres. Warunkuje odpowiedzialność, wytrwałość w dążeniu do wyznaczonych celów oraz zdyscyplinowanie, a także pozwala na podtrzymanie dobrej kondycji w wieku dojrzałym i w okresie starości.

Cel pracy

         Sprawdzenie, czy dziewczęta w okresie dojrzewania ćwiczą na lekcjach wychowania fizycznego i są aktywne ruchowo poza szkołą oraz czy ma to związek z miejscem ich zamieszkania.

Materiał i metoda

         Badaniami ankietowymi objęto 169 uczennic gimnazjów (80 mieszkających w mieście i 89 na wsi) w województwie lubelskim. Wiek dziewcząt wahał się w granicach od 11 lat do 17 lat (Mediana = 15 lat). Kryterium włączenia było wystąpienie menarche. Na prowadzenie badań uzyskano zgody Komisji Bioetycznej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie nr KE-0254/224/2013 z dnia 26 września 2013r. oraz nr KE-0254/246/2013 z dnia 24 października 2013r.

Wyniki badań

         Większość uczennic, zarówno ze wsi, jak i z miasta (odpowiednio 66; 74.1% i 59; 73.8%), oświadczyła, że prowadzi aktywny tryb życia. Innych - analogicznie 10 (11.2%) i 8 (10.0%) było przeciwnego zdania, a co piąta (19; 21.3%) dziewczynka z terenów wiejskich i 13 (16,3%) z miejskich nie potrafiła tego ocenić. Regularne uczęszczanie na lekcje wychowania fizycznego potwierdziły 94 (55,6%) badane. Pozostałe oświadczyły, iż czynią to nieregularnie (68; 40.2%) lub mają zwolnienie lekarskie z tych zajęć (7; 4.1%).  Stwierdzono istotną statystycznie zależność między uczęszczaniem na lekcje wychowania fizycznego a miejscem zamieszkania uczennic (p<0,05), na korzyść mieszkanek miast, które częściej czyniły to regularnie. Ponadto stwierdzono istotne statystycznie zależności pomiędzy preferowanymi formami wypoczynku w okresie szkolnym i wakacyjnym (p<0,001). Różnice zarysowały się także, gdy wzięto pod uwagę miejsce zamieszkania badanych – w okresie zajęć szkolnych formy czynne istotnie częściej, niż bierne preferowały mieszkanki miast niż wsi (p=0.005), a w okresie wakacji odwrotnie (p<0.001).

Wnioski

1. Wiele dziewcząt w okresie dojrzewania nie ćwiczy regularnie na lekcjach wychowania fizycznego, przy czym częściej mieszkanki wsi niż miast.
2. Aktywne formy wypoczynku w okresie szkolnym preferują częściej mieszkanki miast niż wsi, a w okresie wakacji odwrotnie.

Słowa kluczowe: aktywność fizyczna, dojrzewanie, dziewczęta.

Summary

Introduction

         Fitness formed in adolescence is reflected in adulthood. It affects general wellbeing, flexibility to adapt to future roles in professional life, emotional balance and greater resistance to stress. It determines responsibility, persistent pursuit of targets and discipline, and also allows to maintain good health through adulthood and old age.

Objective

         To verify that girls at puberty do physical exercises at physical education (PE) classes and are physically active outside school, and to establish whether it is related to their place of residence.

Material and Methods

         The survey was conducted in 169 junior high school students, 80 living in the urban area and89 inthe rural region, aged 11 -17 years (median = 15 years) in The Lublin Province. The inclusion criterion was the occurrence of menarche. The  research was approved by the Bioethics Committee of the Medical University of Lublin No. KE-0254/224/2013 of 26 September 2013 and No. KE-0254/246/2013 of 24 October 2013.

Results

         Most of the students, both from the country as well as from the city (respectively 66, 74.1% and 59; 73.8%) admitted to leading an active lifestyle. The others, respectively 10 (11.2%) and 8 (10.0%) respondents were of the opposite opinion;  in the group of country girls, one girl in five (19; 21.3%), and 13 girls from the town group (16.3%) were unable to evaluate that. Regular attendance at PE classes was confirmed by 94 (55.6%) respondents. Others stated that they did not do it regularly (68; 40.2%) or were exempted from PE classes due to medical reasons (7; 4.1%). A statistically significant correlation between attending PE and place of residence of students was found (p <0.05) in favor of the inhabitants of the cities who more often did exercise regularly. In addition, statistically significant relationship was determined between preferred forms of rest during the school year and in the summer (p <0.001). Differences also emerged when the place of respondents’ residence was taken into account, i.e. in the period of school, the girls from towns preferred active forms to passive significantly more frequently in comparison to the girls from rural areas (p = 0.005); the situation reversed during the holiday period (p <0.001).

Conclusions

1. Many girls at puberty do not exercise regularly at physical education classes, it is more frequent among the girls from rural regions compared to the girls living in town.
2. During the period of school year, the girls living in urban areas more often prefer active forms of recreation compared to the girls from rural regions and the situation is reversed  during the holiday period.

Key words: physical activity, girls, puberty.

Aktywność fizyczna młodzieży szkolnej w wieku 9-17 lat. Aktualne wskaźniki, tendencje ich zmian oraz wybrane zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania. Projekt realizowany na zlecenie Ministerstwa Sportu i Turystyki. Instytut Matki i Dziecka, Warszawa 2013.

Wojtyła A., Kapka–Skrzypczak L., Paprzycki P., Diatczyk J., Bylina J. Zachowania zdrowotne młodzieży. Raport. Instytut Medycyny Wsi, Lublin 2011; 7-27, 97-105.

Yungblut H.E., Schinke R.J., McGannon K.R. Views of adolescent female youth on physical activity during early adolescence. Journal of Sports Science and Medicine 2012;11: 39-50.

Shokrvash B., Majlessi F., Montazeri A., Nedjat S., Rahimi A., Djazayeri A., Shojaeezadeh D. Correlates of physical activity in adolescence: a study from a developing country. Global Health Action, 2013; 6: 20327 http://dx.doi.org/10.3402/gha.v6i0.20327.

Prusik K., Bartik P., Iermakov S., Garapuczyk A., Zukow W. Ocena poziomu rozwoju somatycznego i sprawności fizycznej ogólnej dziewcząt w wieku 10-14 lat. Journal of Health Sciences, 2013; 3 (10): 401-418.

Bodys-Cupak, I., Grochowska A., Prochowska M. Aktywność fizyczna gimnazjalistów a wybrane wyznaczniki ich stanu zdrowia. Probl Hig Epidemiol. 2012, 4, strony 752-758.

Cupiał M., Mastalerz-Migas A. Prozdrowotne zarządzanie czasem- wiedza i praktyka wśród uczniów szkół podstawowych. Family Medicine & Primary Care Review 2012; 2: 145-147.

Pocztarska–Dec A. Rola rodziców i nauczycieli wychowania fizycznego w kształtowaniu postaw prozdrowotnych. Rozprawy Społeczne, 2011; 1:101-106.

Wojtyła A., Biliński P., Bojar I., Wojtyła K. Aktywność fizyczna młodzieży gimnazjalnej w Polsce. Problemy Higieny i Epidemiologii, 2011; 2: 335-342.

Stanisz A. Przystępny kurs statystyki z zastosowaniem STATISTICA PL na przykładach z medycyny. Tom 1. Statystyki podstawowe, Wydawnictwo StatSoft, Kraków 2006.